W Polsce z bezdechem sennym zmaga się ponad 1,5 mln osób. Szacunkowo jest to ok. 24% mężczyzn i 9% kobiet. Chrapią mężczyźni z nadwagą lub otyłością, po 40. roku życia, z nadciśnieniem tętniczym, kobiety po menopauzie, osoby spożywające przed snem większe ilości alkoholu.
Choć chrapanie i towarzyszące mu przerwy w oddychaniu są uciążliwymi i niebezpiecznymi dla zdrowia i życia dolegliwościami, to niewiele osób stara się znaleźć skuteczny sposób na chrapanie i chce się go pozbyć. Podczas snu mięśnie kontrolujące górne drogi oddechowe rozluźniają się. Ich nadmierne rozluźnienie powoduje opadanie podniebienia miękkiego oraz języczka, a w następstwie – zwężenie górnych dróg oddechowych. Wówczas pojawia się chrapanie.
Zbyt duże zwężenie górnych dróg oddechowych powoduje problemy z oddychaniem, a ich całkowite zablokowanie skutkuje zatrzymaniem akcji oddechowej, tzw. obturacyjnym bezdechem sennym. Takie przerwy w oddychaniu mogą trwać od kilku do kilkunastu sekund i powtarzać się nawet kilkaset razy w ciągu nocy. Powstaje wrażenie duszenia się, po którym następuje przebudzenie i powrót akcji oddechowej. Sam chrapiący zwykle nie pamięta nocnych epizodów bezdechów sennych.
Przyczyn chrapania może być kilka. Do bezpośrednich należą m.in.: obniżone napięcie mięśni języka i gardła i zaburzenia drożności nosa. Przyczyny pośrednie wynikają ze zmian patologicznych jak dodatkowe tkanki gardła, powiększone migdałki, długie podniebienie miękkie, czy długi języczek. Stany te z kolei mogą mieć podłoże genetyczne, być konsekwencją otyłości, czy towarzyszyć ciąży. Inne przyczyny to także przeziębienie, grypa, alergie, polipy w nosie, a także skrzywienie przegrody nosowej. Chrapanie może pojawiać się, gdy mięśnie dróg oddechowych są rozluźnione. Takie działanie ma spożywanie alkoholu i innych substancji powodujących zwiotczenie mięśni (np. leki nasenne), również długotrwałe palenie papierosów.
Przerwy w oddychaniu i epizody spłyconego oddechu podczas snu, zakłócane nieregularnym chrapaniem, powodują niedotlenienie całego organizmu i jego narządów. Pozornie niegroźne nocne chrapanie może prowadzić do groźnego bezdechu sennego, z którym łączy się:
- obniżenie wydolność fizycznej i intelektualnej,
- osłabienie potencji,
- zmęczenie i nadmierna senność dzienna,
- problemy z koncentracją u kierujących pojazdami, co siedmiokrotnie zwiększa ryzyko spowodowania wypadku samochodowego.
Szacuje się, że z powodu chrapania partnera każdej nocy tracimy 1–1,5 godziny snu.
