W lipcu Ministerstwo Zdrowia opublikowało projekt ustawy o zawodzie farmaceuty. Znajduje się w nim wiele rewolucyjnych rozwiązań, które zwiększają rolę farmaceuty w systemie ochrony zdrowia.
Dynamika zmian w sektorze aptecznym jest w ostatnim czasie ogromna – apteka dla aptekarza, e-recepta, wreszcie wyczekiwana od dawna ustawa o zawodzie, w której środowisko aptekarskie pokłada tak wielkie nadzieje. Najpierw ustawa została zamrożona, odłożona na półkę, teraz wróciła na ścieżkę legislacyjną i znajduje się obecnie na etapie konsultacji społecznych. Projekt ustawy o zawodzie farmaceuty liczy 91 stron, z czego 20 stanowią zmiany w innych ustawach. Niewiele krótsze jest jego uzasadnienie, które ma 62 strony. Dokument jest obszerny i zawiera kilka rewolucyjnych zmian, o które środowisko farmaceutyczne apelowało już od dawna. Jedną z nich jest możliwość wystawiania recept na leki refundowane w aptekach. Możliwe to będzie dzięki tzw. recepcie kontynuowanej.
Lekarz wystawiać będzie receptę w formie elektronicznej, która zapisana zostanie w SIM (Systemie Informacji Medycznej), a uprawniony farmaceuta będzie mógł na jej podstawie, w ramach sprawowania opieki farmaceutycznej, wystawić własną receptę na produkty lecznicze, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyroby medyczne. Będzie mógł to zrobić w terminie określonym przez lekarza wystawiającego receptę kontynuowaną, ale nie dłuższym niż 12 miesięcy od daty wystawienia tej recepty. Jednocześnie łączna ilość produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobu medycznego, na recepcie od farmaceuty, nie będzie mogła przekroczyć ilości niezbędnej pacjentowi do 360-dniowego okresu stosowania. Wyliczany on będzie na podstawie sposobu dawkowania określonego na recepcie kontynuowanej, przy czym ilość produktu leczniczego na jednej recepcie nie może przekraczać ilości niezbędnej do stosowania w okresie określonym przez lekarza.
Z treści projektu ustawy o zawodzie farmaceuty wynika też, że farmaceuta będzie mógł wystawić pacjentowi receptę po wykonaniu przez siebie testu diagnostycznego, pomiaru ciśnienia krwi lub innej czynności w ramach sprawowania opieki farmaceutycznej. Pod warunkiem jednak, że lekarz wystawiający receptę kontynuowaną zleci ich wykonanie.
Jak będzie wyglądała recepta od farmaceuty?
Recepty wystawiane przez farmaceutów będą wystawiane w postaci elektronicznej. Projekt przewiduje ich wystawianie także w formie papierowej, ale tylko w przypadku braku dostępu do systemu teleinformatycznego lub wystawiania recepty dla osoby o nieustalonej tożsamości. Recepty w formie papierowej będą wystawiać także farmaceuci „będący obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej, przenoszący się po raz pierwszy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu tymczasowego i okazjonalnego wykonywania czynności zawodowych farmaceuty”. Projekt ustawy nie zawiera jednak wzoru takiej recepty papierowej. Farmaceuta na recepcie będzie mógł wypisać leki z kategorii Rp i Rpz (bez Rpw). W przypadku wypisania na niej leków refundowanych, recepta będzie musiała zawierać te same dane, co recepta lekarska. Jednocześnie recepta taka będzie realizowana z odpłatnością określoną przez lekarza na recepcie kontynuowanej.
Odpowiedzialność farmaceuty
Farmaceuta wystawiając receptę kontynuacyjną jest zobowiązany do zapoznania się z aktualnymi wynikami terapii i stanem zdrowia pacjenta oraz do wykorzystania swojej wiedzy klinicznej i umiejętności skutecznej konsultacji, aby zdecydować, czy możliwość zastosowania opisywanego rozwiązania jest dla pacjenta bezpieczna. W uzasadnieniu ustawy czytamy, że farmaceuta na podstawie zlecenia lekarskiego powinien analizować farmakoterapię, a następnie albo uzupełniać ilość leku tak, by zabezpieczyć terapię pacjenta do terminu następnej wizyty, albo skonsultować się z lekarzem prowadzącym w przypadku problemów z przestrzeganiem zaleceń lub działaniami niepożądanymi. W świetle nowych przepisów do decyzji lekarza należałoby określenie liczby powtórzonych w ten sposób recept oraz rodzajów leków, które mogą być w tym trybie przepisane. Zaletą nowego rozwiązania jest zapewnienie pacjentowi lepszego dostępu do leków, przy wykorzystaniu wiedzy farmaceutów do oceny skuteczności farmakoterapii.