Drożdże piwne (Saccharomyces cerevisiae) to grzyby z rodziny drożdżowatych. Są to pojedyncze kuliste lub owalne komórki jednojądrowe, nietworzące grzybni.
Drożdże piwne rozmnażają się przez pączkowanie, są beztlenowcami. Oznacza to, że w obecności tlenu zamiast z fermentacji korzystają z bardziej wydajnego procesu – oddychania tlenowego.
Nazwa Saccharomyces wywodzi się z greki i oznacza „cukrowe grzyby”, natomiast cerevisiae pochodzi z łaciny i znaczy „piwne”. Pierwsze wzmianki o praktycznym zastosowaniu drożdży pochodzą ze starożytnego Egiptu, gdzie spożywano je i używano zewnętrznie na: egzemy, czyraki i zmiany skórne, dlatego przez całe wieki były stosowane pod postacią naparu. Przygotowanie takiej postaci wymaga neutralizacji drożdży, czyli zabicia ich. Przed spożyciem należy je zalać wrzącym mlekiem lub wodą. Nie zaleca się spożywania żywych drożdży, gdyż żywe komórki pobierają z naszego organizmu cenne witaminy z grupy B, którymi się żywią. Kosztem treści pokarmowej człowieka przeprowadzają one proces fermentacji, skutkiem czego są objawy ze strony przewodu pokarmowego, m.in.: bóle brzucha, wymioty lub wzdęcia. Wybrane gatunki drożdży piwnych wykorzystywane są również w przemyśle piwowarskim, winiarskim, mleczarskim, spożywczym i farmaceutycznym.
Drożdże, które leczą
W lecznictwie drożdże piwne stosowane są do przygotowania drożdży lekarskich (Faex medicinalis) – oczyszczonych, wysuszonych i rozdrobnionych, jedynie gatunku S. cerevisiae. W takim procesie obróbki zostają one dodatkowo pozbawione goryczy. Stanowią stosunkowo łatwy materiał do produkcji tabletek. Obniża się w nich zawartość kwasów nukleinowych, ponieważ ich nadmiar może powodować wystąpienie skazy moczanowej. Drożdże lekarskie zawierają:
- białka, które stanowią 50% ich masy i są zbudowane z aminokwasów: lizyny, tryptofanu, fenyloalaniny, metioniny, leucyny, izoleucyny, argininy, alaniny,
- węglowodany (35%),
- witaminy (do 0,7%) z grupy B (B1, B2, B6, PP), kwas pantotenowy, kwas foliowy, inozytol, biotynę (witaminę H),
- enzymy: maltazę, laktazę, inwertazę, amylazę, fosfatazę,
- makro- i mikroelementy: kobalt, mangan, molibden, cynk, miedź, żelazo, wapń, selen i chrom.
Drożdże posiadają wysoką wartość odżywczą, co jest wykorzystywane w leczeniu i profilaktyce licznych schorzeń. Dzięki zawartości dużych ilości łatwo przyswajalnych składników budulcowych preparaty z drożdży mogą wykazywać działanie:
- ogólnie wzmacniające dla rekonwalescentów,
- korzystne na wygląd skóry i jej wytworów – paznokci i włosów (stosowane są w dermatozach, tj. czyrakach, trądziku),
- w hipowitaminozach – uzupełniając witaminy z grupy B,
- korzystne na pracę wątroby i trzustki,
- wspierające układ krążenia,
- wspomagające narząd wzroku.
Włosy rosną jak na drożdżach
Drożdże są bogatym źródłem pełnowartościowego białka, a także cennych składników mineralnych oraz witamin, które korzystnie wpływają na ogólną kondycję włosów. Drożdżowe mieszanki można stosować od wewnątrz – w formie gotowych tabletek doustnych oraz napoju do picia lub na zewnątrz – jako maseczki odżywcze. Największe znaczenie mają tutaj: biotyna (witamina H) i kwas pantotenowy, które przywracają włosom sprężystość, zmniejszają ich przetłuszczanie się oraz pomagają hamować siwienie i wypadanie włosów. Dzięki zawartości witamin z grupy B oraz cynku, selenu, miedzi, potasu, wapnia, chromu i fosforu w drożdżach, włosy stają się zdrowsze i mocniejsze.
Smak drożdży do picia jest specyficzny, dlatego osoby, którym on nie odpowiada mogą skorzystać z gotowych suplementów. Tabletki drożdżowe można dostać w aptece bez recepty. Są łatwo przyswajane przez organizm i zalecane nie tylko na wzmocnienie włosów, ale także na problemy ze skórą, a także łamliwe i rozdwajające się paznokcie.
Drożdże na skórę i paznokcie
Drożdże piwne (Saccharomyces cerevisiae) są źródłem łatwo przyswajalnego białka, witamin, mikro- i makroelementów. Stosowane są w licznych dermatozach i schorzeniach błon śluzowych. Poprawiają kondycję paznokci, chronią przed ich rozdwajaniem się. Normalizują pracę gruczołów łojowych, pomagają w walce z niedoskonałościami skóry wieku młodzieńczego. Niedobór biotyny predysponuje do zmian łuszczycowych oraz powoduje powstawanie przebarwień skórnych. Mała ilość kwasu pantotenowego w diecie może być przyczyną występowania tzw. zespołu pękających stóp.
Zawarte w drożdżach witaminy z grupy B (B2 i PP) oraz mikroelementy wspomagają leczenie trądziku. Zaobserwowano, że niedobór witaminy B2, która jest odpowiedzialna za przemiany komórkowe, nasila objawy trądziku. Podobną rolę odgrywa witamina PP – dzięki niej tkanki są lepiej ukrwione i unerwione. Działa ona wspomagająco na układ krążenia, wpływa bowiem na rozszerzenie tętnic. Witaminy te zapobiegają również nadmiernemu przetłuszczaniu się skóry. Witamina B2 (ryboflawina) polecana jest ponadto w stanach zapalnych języka, błony śluzowej jamy ustnej oraz przy owrzodzeniach w kącikach ust (zajadach). Pirydoksyna, czyli witamina B6, bierze udział w przemianach białkowych oraz kwasu linolowego i linolenowego. Fakt ten sprawia, że ma ona zastosowanie w leczeniu wyprysku, łojotoku i przebarwień skóry utrzymujących się po porodzie.