Tak dynamicznego wzrostu liczby zachorowań na grypę nie notowano w Polsce od lat; a szczyt najpewniej jeszcze przed nami. Skąd wiadomo, że mamy grypę, a nie COVID-19 czy przeziębienie? Jakie są objawy i jak odróżnić te infekcje?
Według Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego w grudniu na grypę mogło zachorować ok. 300 tysięcy Polaków. Wiadomo, że sytuacja jest rozwojowa, bo podróże i bliskie kontakty międzyludzkie sprzyjają rozprzestrzenianiu wirusów. Szczyt zachorowań na grypę w naszym kraju zazwyczaj przypada w lutym i na początku marca, a tym razem już jesteśmy powyżej maksymalnego poziomu zakażeń.
Grypa czy coś innego?
Wiele osób, u których występują objawy infekcji grypopodobnych, zastanawia się, z jakim konkretnie wirusem ma do czynienia i próbuje to rozstrzygać na podstawie objawów. To nie takie proste, niestety.
Przeziębienie to określenie dla łagodnej (co do zasady) infekcji wirusowej. Powoduje je ok. 200 różnych wirusów. Objawy infekcji mogą się różnić. Indywidualna reakcja na zakażenie może być inna, nasilenie i rodzaj objawów odmienny, a w przypadku osób z osłabioną odpornością niewykluczone są poważne powikłania, nawet zagrażające życiu.
Grypa i COVID-19 mogą mieć przebieg niemal identyczny jak przeziębienie. Może nie być gorączki, samopoczucie bywa całkiem znośne. Zarówno obie choroby, zwłaszcza nieprawidłowo leczone, stanowią poważne zagrożenie. Z rozróżnieniem sprawcy infekcji jest problem. Bez profesjonalnych testów to realnie niemożliwe.
Szybka diagnoza
Antygenowe testy Combo to proste badanie, które w warunkach domowych pozwala sprawdzić, czy mamy do czynienia z wirusem grypy szczepu A lub B, wirusem SARS-CoV-2, a także RSV. Chromatograficzny test kasetowy pozwala na wykrycie specyficznych białek wirusowych. Wynik najczęściej otrzymujemy już po kilkunastu minutach. Oczywiście w momencie dynamicznie postępującej choroby i nagłego pogorszenia stanu zdrowia nic nie zastąpi kontaktu z lekarzem, ale zwłaszcza w początkowym okresie sprawdzenie, czy mamy do czynienia z wirusem grypy, COVID-19 czy RSV, może wpłynąć na nasze dalsze postępowanie, w tym decyzje o samoizolacji czy kolejnych krokach szukania pomocy medycznej.
Co istotne, zarówno grypa, RSV, jak i COVID-19 to choroby atakujące drogi oddechowe, które cechują bardzo podobne objawy. Wśród nich należy wyróżnić: katar, kaszel, pogorszenie samopoczucia i podwyższoną temperaturę ciała. Mówimy więc o klasycznych symptomach przeziębienia, przynajmniej w momencie, kiedy nie doszło do dalszych powikłań. To sprawia, że jedynie wykonanie testu daje nam możliwość poznania przeciwnika, z jakim boryka się nasz organizm.
Zawsze lepiej wiedzieć niż nie wiedzieć, ale w praktyce nasze postępowanie powinno być takie samo. Mając objawy jakiejkolwiek infekcji, należy zostać w domu, żeby nie zakażać innych i uniknąć groźnych powikłań. Można zastosować leczenie objawowe, dostępne bez recepty, pamiętając, że w przypadku ciężkiego przebiegu infekcji, zaostrzenia lub dłuższego utrzymywania się objawów, należy zawsze szukać pomocy lekarskiej. Szczególną ostrożność należy zachować w przypadku osób starszych, z obniżoną odpornością, chorobami przewlekłymi, małych dzieci i nie wahać się dzwonić na pogotowie, gdy ich stan bardzo niepokoi.
Grypa, przeziębienie, COVID-19 – charakterystyczne objawy
Dane prezentowane niżej w tabeli należy traktować umownie. Dlaczego? Wirus SARS-CoV-2 nieustannie mutuje i niewykluczone, że za jakiś czas pojawi się dominujący wariant, który będzie dawał inne, swoiste objawy. Przykładowo: początkowo w przypadku COVID-19 praktycznie nie zdarzał się ból gardła, a przy ostatnich falach był to objaw dominujący. Uznaje się, że przy przeziębieniu nie ma biegunek. Tymczasem niektóre dzieci reagują tak niemal przy każdej infekcji. Zaburzenia węchu i smaku to niezawodny objaw COVID-19? Też nie do końca. Wiele osób, nawet z ciężką postacią zakażenia, nie miało tego objawu. Tymczasem osoby przeziębione, z grypą, którym flegma zatyka gardło lub wydzielina zatyka nos, także nie czują prawidłowo smaku, ich węch nie działa prawidłowo.
Nie można też zapominać, że schorzenia mogą występować łącznie. Jeśli nawet za pomocą testu wykluczymy poważną infekcję i mamy „tylko” przeziębienie, gdy pojawi się duszność, trzeba szukać pomocy.
Najważniejsze, jak się czujemy i czy nasz stan zdrowia z każdym dniem się poprawia. Jeśli nie mamy wysokiej gorączki, trochę pokasłujemy, katar wprost zatyka nos i dopada nas zmęczenie, najpewniej to przeziębienie. Gdy choroba dosłownie ścięła nas z nóg, gorączka jest wysoka, bolą mięśnie i stawy, męczy paskudny kaszel, a grypa w natarciu, można podejrzewać grypę. Nie możesz jednak wykluczyć COVID-u.
Zostań w domu, zadzwoń do lekarza pierwszego kontaktu, odpoczywaj, postępuj zgodnie z zaleceniami.
Objawy – grypa, przeziębienie, COVID-19 (wg danych Narodowego Instytutu Zdrowia) Publicznego
| Gorączka | Kaszel | Katar | Osłabienie,
zmęczenie |
Ból gardła | Ból głowy | Ból mięśni | Duszność | Utrata węchu i smaku | |
| Grypa | ○ | ○ | ○ | ○ | ○ | ○ | ○ | ○ | ○ |
| Przeziębienie | ○ | ○ | ○ | ○ | ○ | ○ | ○ | ○ | ○ |
| COVID-19 | ○ | ○ | ○ | ○ | ○ | ○ | ○ | ○ | ○ |
czerwone pełne kółko – Bardzo często
granatowe…. – Dość często
zielone… – Zdarza się
fioletowe… – Raczej nie
red.
Źródła: NIŻ, zdrowie.gazeta.pl