Jakie choroby przenoszą komary?

 

Sam komar nie jest powodem poważnych chorób. Zagrożenie stanowią patogeny przenoszone przez komary z człowieka na człowieka lub ze zwierzęcia na człowieka. Jest to związane z tym, że owady te żywią się krwią i razem z nią mogą transportować szkodliwe pasożyty i wirusy.

 

Komary w Polsce dają się we znaki zwłaszcza w okresie letnim. Ich zmasowaną obecność obserwuje się zwłaszcza w przypadku obszarów położonych w niedalekiej odległości od lasów i zbiorników wodnych. Choć sprawiają niepozorne wrażenie, to jednak należą do głównych roznosicieli chorób na całym świecie. Wbrew pozorom dotyczy to nie tylko owadów z tropikalnych rejonów świata. Tak naprawdę w Polsce komary także stanowią realne zagrożenie i mogą powodować poważne problemy zdrowotne.

 

Choroby przenoszone przez komary

W Polsce obecnie sklasyfikowano ok. 49 gatunków komarów. Zdecydowanie najpopularniejsze są komary pospolite (zwane komarami brzęczącymi) oraz komary widliszki. Za ugryzienia odpowiada samica komara, która potrzebuje do życia krwi. Samce są wyraźnie większe i nie stanowią zagrożenia. Najnowsze badania potwierdzają, że polskie komary również przenoszą choroby. Na szczęście nie są one śmiertelne dla ludzi, jednak zawsze trzeba mieć się na baczności. Obecnie najgroźniejszą wśród chorób przenoszonych przez komary w naszym kraju jest dirofilarioza.

To zakaźna choroba pasożytnicza, za której występowanie odpowiada nicień tkankowy z grupy Dirofilaria. Bytuje on pod skórą i w narządach wewnętrznych człowieka. Przez lata uznawano, że to pasożyt groźny tylko dla psów, to się jednak zmieniło. Pierwszy w Polsce przykład zakażenia u człowieka odnotowano w 2009 roku. Wówczas nicień tkankowy zadomowił się w tkance podskórnej pacjenta. Obecnie zakażeń tego typu w Polsce może być znacznie więcej, a sama choroba pasożytnicza przywędrowała nad Wisłę z Europy Południowej.

Drugą z chorób przenoszonych przez polskie komary jest zakażenie nicieniem sercowym. Obserwuje się je bardzo rzadko i nie powinno stanowić dużego zagrożenia dla człowieka. Pasożyt może rozwijać się w przedsionku serca, prawej komorze oraz w tętnicy płucnej. Nicienie przedostają się do organizmu człowieka bezpośrednio przez ukąszenie komara wraz z zakażoną krwią.

 

Bolesna ukąszenia

Choć w Polsce istnieje małe ryzyko wystąpienia poważnych chorób z powodu ukąszenia, to należy unikać plag zakażonych komarów i odpowiednio się zabezpieczać. Reakcja organizmu na ukąszenie komara może być bardzo różna. Wiele zależy od indywidualnych predyspozycji organizmu. Może okazać się, że poza charakterystycznym czerwonym bąblem w miejscu ukąszenia pojawi się niepokojąca opuchlizna. Typowe objawy ugryzienia komara to przede wszystkim:

• zaczerwienienie w miejscu ukąszenia,
• uczucie swędzenia skóry,
• bąbel w miejscu ukłucia,
• opuchlizna,
• ból.

Rodzaj i skala objawów zależą od tego, jak organizm człowieka jest wrażliwy na działanie śliny komara. W zdecydowanej większości przypadków ugryzienia polskich komarów nie stanowią powodów do niepokoju. Dolegliwości z tym związane można zminimalizować przez zastosowanie środków ogólnodostępnych w aptekach i drogeriach. Należy powstrzymywać się przed rozdrapywaniem swędzącej skóry w miejscu ugryzienia przez komara. Może to powodować dodatkowe infekcje skórne. Kluczem jest odpowiednie zabezpieczenie miejsca i staranna pielęgnacja. Dotyczy to zwłaszcza dzieci, którym trudno powstrzymać odruch drapania się.

 

Dlaczego to swędzi?

Reakcję uczuleniową w organizmie człowieka wywołują białka. Tych w ślinie komarzycy jest kilkadziesiąt. Wydzielają histaminę, która w reakcji z organizmem ludzkim wyzwala reakcję uczuleniową. Ta objawia się głównie swędzeniem skóry i jej zaczerwienieniem. Nieco większe obawy wystąpią u osób uczulonych na ślinę komara. Dotyczy to zwłaszcza niemowląt i małych dzieci. W skrajnych przypadkach może to powodować poważną uogólnioną reakcję alergiczną. Na skórze obserwuje się charakterystyczną wysypkę skórną z bąblami pokrzywkowymi, wypryski, przewlekły świąd i inne. Wszelkie niepokojące objawy należy niezwłocznie skontaktować z lekarzem.

 

Co na ugryzienie komara?

Objawy związane z ugryzieniem komara można skutecznie redukować. W tym celu warto stosować preparaty apteczne. To ogólnodostępne środki w postaci żeli, maści i sprayów chłodząco-łagodzących. W ich składzie znajdują się m.in.: pantenol, aloes, olejki eteryczne z drzewa herbacianego, olejki goździkowe czy też alantoina. Gdy u pacjenta po ugryzieniu komara występuje silna reakcja alergiczna, to niezbędne może być zastosowanie leczenia farmakologicznego. Wówczas stosuje się leki przeciwhistaminowe. Za wybranie leku odpowiada lekarz, który dobiera go na podstawie wywiadu, oględzin miejsca ukąszenia oraz indywidualnych predyspozycji pacjenta. Wszystko po to, aby zadbać o jego zdrowie i bezpieczeństwo.

 

Profilaktyka

Największą aktywność komarzyc obserwuje się wczesnym rankiem oraz w godzinach wieczornych i nocnych. Mimo wszystko warto chronić się przed nimi przez cały dzień. Na szczęście profilaktyka może być skuteczna. W domowych warunkach warto postawić na rośliny, takie jak m.in.: mięta pieprzowa, komarzyca, lawenda wąskolistna, pelargonia, heliotrop peruwiański lub kocimiętka Faassena. Każda z nich nie tylko odstrasza komary, ale również muszki i meszki. Skuteczna profilaktyka to klucz do walki z uciążliwymi komarami. Osoby uczulone na ślinę komarów powinny zwrócić na to jeszcze większą uwagę.

Ponadto warto stosować preparaty, które odstraszają insekty. Najmocniejsze są te zawierające substancję zwaną DEET, czyli dietylotoluamid, które można stosować zarówno u dorosłych, jak i dzieci, w zależności od stężenia (zgodnie ze wskazaniami na etykiecie). Trzeba zachować ostrożność podczas użycia DEET, nie jest on wskazany u kobiet w ciąży i osób poniżej 18. roku życia. Okres ochrony zależny jest od stężenia substancji czynnej oraz formulacji wybranego produktu (mleczko, spray). Działanie DEET polega na podrażnianiu receptorów czuciowych owadów oraz blokuje enzymy potrzebne do pracy ich układu nerwowego. Pojedyncza aplikacja, w zależności od ilości zawartego w produkcie związku DEET (9,5%, 20%, 25%, 30% lub 50%) chroni nawet do ok 6,5 godzin w klimacie tropikalnym i do 9 godzin w klimacie europejskim. Sposób użycia: zaaplikować i rozsmarować na skórze, omijać usta, oczy i nos, zaleca się używać go nie częściej niż raz dziennie

 

Źródło: https: /jakie-choroby-przenosza-komary-w-polsce, dostęp: 15.04.2025