Infekcje miejsc intymnych to schorzenia znacznie obniżające jakość życia kobiety. Związane z nimi przykre dolegliwości utrudniają codzienne funkcjonowanie.
Nie tylko wpływają negatywnie na nasze samopoczucie, ale są także potencjalnym źródłem poważnych powikłań zdrowotnych. Dolegliwości towarzyszące infekcjom intymnym to jeden z najczęstszych powodów wizyt w gabinetach ginekologicznych. Według szacunków 3/4 kobiet zapadnie na grzybicę co najmniej raz w życiu. Nawet połowa z nich może spodziewać się nawrotów schorzenia. 1–2 na 10 przypadków grzybicy ma postać powikłaną. Z kolei bakteryjne zapalenia pochwy, zgodnie z badaniami, występuje niemal u 1/3 kobiet w wieku 14–49 lat. Skuteczne leczenie infekcji intymnej opiera się na dobrym rozpoznaniu patogenu, który wywołał zakażenie.
Stan zapalny w obrębie żeńskich narządów płciowych może obejmować: srom, pochwę, szyjkę macicy, macicę, przydatki (jajniki i jajowody). Zapalenia szyjki macicy i macicy rozwijają się najczęściej po porodzie, poronieniach, wyłyżeczkowaniu jamy macicy oraz w konsekwencji szerzenia się infekcji z pochwy. Powikłaniem nieleczonego zapalenia macicy może być także zapalenie przydatków, a częściej samych jajowodów.
Lista winowajców
Równowaga jest jednym z czynników sprzyjających zdrowiu i zasada ta dotyczy także zamieszkujących nasz organizm drobnoustrojów. Różnorodne szczepy bakterii czy grzyby tworzą tu mikrobiom złożony z bakterii i innych organizmów pożytecznych dla naszego zdrowia oraz patogenów o właściwościach chorobotwórczych. Zaburzenia równowagi między jedną a drugą grupą drobnoustrojów na rzecz szkodliwych szczepów bakterii czy grzybów może prowadzić do wystąpienia infekcji, takich jak: grzybica czy bakteryjne zapalenie pochwy. W przypadku układu płciowego zakażenia wywoływane są głównie przez nadmierne rozmnożenie bakterii beztlenowych Gardnerella vaginalis, grzybów Candida albicans czy paciorkowców Streptococcus agalactiae, czasami również bakterii tlenowych. Ich rozwojowi przeciwdziała dobroczynny szczep bakterii Lactobacillus rhamnosius. Nadają one środowisku pochwy kwaśny odczyn, hamujący rozwój patogenów. Infekcje pojawiają się najczęściej w okresach definiujących kobiecą fizjologię i dla niej przełomowych. Narażone są na nie najbardziej kobiety w ciąży, w trakcie menstruacji, a także w czasie menopauzy.
Objawy
Najczęstszymi objawami zapalenia pochwy są upławy, świąd i pieczenie, zwłaszcza podczas oddawania moczu. Cechy charakterystyczne upławów mogą sugerować przyczynę zakażenia, np. upławy wodniste zazwyczaj obserwuje się w przypadku infekcji wirusowych, ropne i podbarwione krwią w zakażeniach bakteryjnych, serowate w grzybiczych, a pieniące się w rzęsistkowicach. Rybi zapach sugeruje Gardnerellę, a wyjątkowo cuchnący zakażenia mieszane. W przypadku infekcji sromu do najczęstszych objawów należą: ból, świąd, pieczenie, suchość, bolesne stosunki płciowe, zaczerwienie błony śluzowej, obrzęk warg sromowych.
Możesz zapobiegać problemowi
Leczenie stanów zapalnych pochwy i sromu polega na właściwej higienie osobistej i jest głównie leczeniem miejscowym. W tym celu stosuje się odpowiednie maści lub kremy przeciwświądowe, przeciwgrzybicze, hormonalne z estriolem oraz globulki lub tabletki dopochwowe. Substancjami sprzyjającymi zachowaniu równowagi flory fizjologicznej w miejscach intymnych i pomocniczymi w leczeniu ich infekcji są probiotyki dopochwowe w postaci czopków. Czopki dopochwowe wytwarzają żywe kultury dla pałeczek kwasu mlekowego obecnych wewnątrz pochwy i zabezpieczają ich optymalne rozmnażanie. Naturalne kultury mlekowe chronią przed szkodliwymi bakteriami i infekcjami, zapobiegają rozmnażaniu drobnoustrojów gnilnych i wywołujących pleśnie, w tym drożdży Candida albicans. Często skład czopków dopochwowych wzbogacony jest wyciągami roślinnymi, np. z szałwi, która działa przeciwgrzybiczo, przeciwzapalnie, dezynfekcyjnie i nawilżająco. Najbardziej korzystne jest używane czopków w trakcie i po antybiotykoterapii, w okresie karmienia piersią i menopauzy, w trakcie stosowania doustnych środków antykoncepcyjnych i wkładek dopochwowych, w przypadku pojawienia się upławów po wizycie na basenie, kąpielisku lub po stosunku płciowym. Pomocniczo: w leczeniu upławów w przebiegu zakażeń grzybiczych i bakteryjnych. Przy poważniejszych bakteryjnych lub grzybiczych infekcjach konieczne jest specjalistyczne badanie oraz ukierunkowane leczenie u ginekologa. Dopiero po tym leczeniu należy natychmiast zastosować probiotyki dopochwowe, aby zapewnić chemiczną i biologiczną równowagę pochwy.
„Żelazne” zasady higieny
Po leczeniu infekcji pochwy (a niejednokrotnie już w trakcie) wskazane jest przywrócenie ochronnej, właściwej flory bakteryjnej pochwy, która stanowi ochronę przed wszelkimi mikrobami. Powinno się zachować podstawową higienę dnia codziennego – kąpiel rano i wieczorem z użyciem łagodnych preparatów dostępnych w aptekach do higieny ciała albo specjalnych płynów do higieny intymnej. Nie muszą być one szczególne, wystarczy, by były łagodne, bezzapachowe, takie, które nie powodują alergii i nie drażnią. Tak naprawdę, jeśli mamy prawidłową florę bakteryjną w pochwie, nie mamy upławów, pieczenia czy swędzenia okolic intymnych, to nie ma konieczności stosowania specjalnych produktów, wystarczą delikatne preparaty do higieny.
Na co dzień istotne jest:
- stosowanie osobistego, dodatkowego ręcznika do higieny intymnej (często zmienianego),
- podmywanie się bieżącą wodą, zawsze od przodu do tyłu (w ten sam sposób się wycieramy),
- stosowanie, w razie potrzeby, preparatów probiotycznych i nawilżających, przywracających prawidłowe środowisko pochwy i chroniących ją przed uszkodzeniami mechanicznymi,
- rezygnacja z gąbek i myjek przy higienie intymnej,
- bezpieczne korzystanie z publicznych toalet. Najlepiej nie siadać na desce, jeśli nie mamy specjalnej jednorazowej podkładki,
- w razie skłonności do infekcji intymnych właściwy dobór środków higienicznych podczas menstruacji (np. specjalne tampony probiotyczne, dostępne w aptekach),
- unikanie długich, gorących kąpieli z dodatkiem aromatyzowanych płynów lub olejków na rzecz prysznica,
- branie prysznica po każdym korzystaniu z publicznych kąpielisk (także jacuzzi),
- unikanie bielizny z tworzyw sztucznych, ciasnych, sprzyjających poceniu. Zmiana bielizny – codziennie,
- zachowanie ostrożności w szatniach, na basenie, w saunie – gdy siadasz na ławce czy brzegu basenu, najpierw podłóż sobie ręcznik, ale potem się nim nie wycieraj.