Odparzenia to zaczerwienienia na skórze pod pieluszką niemowlęcia. Na początku mogą być niewielkie, jednak gdy nie zadbamy o nie odpowiednio, po pewnym czasie rozprzestrzeniają się na coraz większą powierzchnię skóry.
Skóra dziecka jest jednym z najważniejszych narządów zmysłu. Aby osiągnąć dojrzałość potrzebuje aż trzech lat. Zanim zacznie sobie radzić z wpływem różnych czynników, trzeba ją wspomagać i odpowiednio pielęgnować.
Skóra noworodka i niemowlaka jestbardzo delikatna. Łatwo ulega urazom i podrażnieniom, ponieważ jest cieńsza niż u osoby dorosłej. Wiąże się to z tzw. płaszczem lipidowym, który formuje się w pierwszych miesiącach życia. Niestety tę delikatną barierę ochroną skóry łatwo naruszyć i uszkodzić. Dlatego tak ważna jest właściwa pielęgnacja całego ciała dziecka.
Co najczęściej powoduje odparzenia?
Głównymi powodami są nieodpowiednia pielęgnacja skóry i nadmierna wilgoć. Takie podrażnienia są dosyć charakterystyczne. Zazwyczaj skóra staje się zaczerwieniona, obrzęknięta, gorąca i wrażliwa na dotyk. W przypadku braku reakcji na odparzenia, mogą pojawić się krostki i grudki, a nawet pęcherze czy małe nadżerki. Uszkodzone miejsca w sposób szczególny są wtedy narażone na zakażenie np. bakteriami czy grzybami.
Rodzaje i umiejscowienie odparzeń
Do odparzeń na skórze noworodka lub niemowlaka dochodzi tam, gdzie skóra ociera się o siebie. Najczęściej są to miejsca:
- w fałdkach u niemowląt,
- na szyi,
- w pachwinach,
- na udach,
- pod pachami,
- na pupie i w miejscach intymnych,
- pod kolanami.
Skóra w tych miejscach jest szczególnie wrażliwa, szczypie, swędzi, boli, nasilając u dziecka dyskomfort, płacz i gorsze samopoczucie.
Rozróżniamy kilka rodzajów odparzeń:
- odparzenia kontaktowe – spowodowane np. przez substancje chemiczne zawarte w pieluszkach,
- wywołane przez kontakt z moczem – występują, gdy skóra zbyt długo narażona jest na działanie zawartego w moczu amoniaku,
- spowodowane przez kontakt z kałem – powstają, kiedy maluszek ma długo niezmienianą zanieczyszczoną kałem pieluszkę,
- grzybicze – pojawiają się na pupie wskutek antybiotykoterapii, w wyjałowionej prawidłowej florze bakteryjnej występuje przerost grzybów z rodziny Candida albicans; mogą one rozprzestrzeniać się później także na inne części ciała,
- spowodowane przez atopowe zapalenie skóry – pojawiają się one w zgięciach kończyn, pod pośladkami, w pachwinach, a nawet na policzkach lub na głowie.
Pieluszkowe zapalenie skóry
Szacuje się, że jedną z najczęstszych dermatoz (czyli schorzeń skóry okresu niemowlęcego) jest właśnie pieluszkowe zapalenie skóry (PZS). Może to być nawet 25% wszystkich konsultacji lekarskich w grupie dzieci do pierwszego roku życia, które jeszcze nie kontrolują oddawania moczu i stolca. Na powstanie odparzeń pieluszkowych ma wpływ wiele różnych czynników. Przede wszystkim maluszkowi szkodzi długi kontakt skóry z wilgotną pieluszką, co powoduje macerowanie naskórka i zaburzenie funkcji ochronnych skóry.
Pieluszkowe zapalenie skóry występuje na pośladkach, w pachwinach i okolicach intymnych. Charakteryzuje się zaczerwienieniem, podrażnieniem, czasami wysypką w miejscach, gdzie skóra dziecka styka się z pieluszką. Przyczyną tego typu podrażnienia skóry jest wilgoć, działanie amoniaku znajdującego się w moczu oraz bakterii i grzybów, gromadzących się w zalegającym moczu. Odparzenia powoduje również brak częstego kontaktu tych partii skóry z powietrzem, zwłaszcza podczas upałów, kiedy skóra poci się i wilgotna ociera o pieluszkę. Dlatego tak ważne jest częste zmienianie pieluszek, wietrzenie pupy dziecka oraz dokładne jej przemywanie i pielęgnacja antyodparzeniowym kremem.
Jak unikać odparzeń na skórze u maluszka?
Wiedząc jak funkcjonuje skóra niemowlęcia i odpowiednio ją pielęgnując, możemy uchronić dziecko przed licznymi dolegliwościami. Ważny jest również odpowiedni dobór produktów. Dla wyjątkowo delikatnej skóry niemowląt należy stosować specjalne serie kosmetyków, opracowanych z myślą o najmłodszych. Ich skład oraz zastosowane technologie uwzględniają specyficzne problemy pielęgnacyjne dla tej grupy wiekowej.
Preparaty z alantoiną doskonale sprawdzają się w pielęgnacji delikatnej skóry niemowląt i małych dzieci. Na rynku są dostępne maści i kremy skuteczne i bezpieczne już od pierwszego dnia życia dziecka. Są skuteczne w leczeniu odparzeń oraz przydatne do łagodzenia skórnych zmian alergicznych i innych problemów dermatologicznych, np. pieluszkowego zapalenia skóry. Jeżeli skóra naszej pociechy jest podrażniona, sucha lub zaczerwieniona, wówczas tego typu środki, stosowane na zmienioną chorobowo skórę, redukują świąd, zaczerwienienie i łuszczenie się skóry przynosząc ukojenie i ulgę.
Preparaty lecznicze zawierające alantoinę w połączeniu z d-pantenolem, witaminami A, F, E niezmiennie cieszą się dużym zaufaniem lekarzy, farmaceutów i klientów aptek – dzięki temu, że są sprawdzone, bezpieczne i skuteczne w samoleczeniu, szybko przynoszą efekt leczniczy i mają szerokie zastosowanie terapeutyczne.
Alantoina łączona z innymi składnikami leków zewnętrznych (np. d-pantenolem, witaminami czy tlenkiem cynku), które działają synergistycznie wzmacniając efekt alantoiny. Wykazują także własne działanie na skórę:
- witamina A (retinol, beta-karoten) – utrzymuje prawidłowy stan skóry, włosów i paznokci, reguluje wzrost i funkcjonowanie tkanki nabłonkowej, poprawia stan warstwy rogowej skóry, wygładza i regeneruje skórę; preparaty z alantoiną wzbogacone witaminą A przyspieszają regenerację naskórka, działają łagodząco na skórę wystawioną na niekorzystny wpływ czynników atmosferycznych, takich jak silny wiatr, słońce oraz niska temperatura;
- witamina E (tokoferol) – reguluje procesy rogowacenia skóry, zapobiega przedwczesnemu starzeniu się skóry, powstawaniu starczych plam; przyspiesza gojenie;
- witamina F – działa przeciwzapalnie, regeneruje naskórek, usprawnia funkcjonowanie gruczołów łojowych skóry, łagodzi zmiany trądzikowe, hamuje procesy starzenia skóry i zapobiega jej wysychaniu;
- tlenek cynku – reguluje funkcje wydzielnicze skóry redukując ilość wytworzonego serum, ułatwia oczyszczanie skóry z nagromadzonego łoju i złuszczają ją, przywraca naturalne pH skóry, łagodzi stany zapalne, przyspiesza regenerację uszkodzonych tkanek.
Deksopantenol (nazywany inaczej pantenolem), to związek chemiczny, zaliczany do grupy alkoholi wielowodorotlenowych. Co ważne, w organizmie ludzkim ulega on przeobrażeniu w kwas pantotenowy, czyli w witaminę B5. Witamina ta odpowiada m.in. za proces regeneracji skóry, gojenia się ran, działa przeciwzapalnie, a także ma wpływ na pigmentację skóry.