Narodziny dziecka to wyjątkowy moment zarówno dla rodziców, jak i najbliższych. Po okresie ciąży, która była czasem intensywnych przygotowań do nowej roli, nadchodzi praktyczny sprawdzian.
Dziecko w okresie noworodkowym oraz niemowlęcym wymaga dużej uwagi i troski ze strony swoich rodziców. Pielęgnacja dziecka nie powinna być procesem trudnym, lecz przyjemnym zarówno dla maleństwa, jak i jego rodziców. Ważne jest jednak, aby w trakcie wszystkich czynności przestrzegać kilku ważnych zasad, które pomogą w prawidłowym ich wykonaniu. Pamiętaj, aby w trakcie toalety dziecka nie wykonywać gwałtownych ruchów. Bądź delikatna, uśmiechaj się, mów do swojego dziecka. Maluch, widząc zadowoloną mamę, także będzie szczęśliwy. Do dokładnej pielęgnacji dziecka oprócz kąpieli zaliczamy również toaletę noska, oczu, uszu, jamy ustnej.
Pielęgnacja noska
Pielęgnowanie nosa u niemowląt jest bardzo ważne, ponieważ dziecko mając zatkany nosek może być niespokojne oraz marudne. Utrudnia to również ssanie piersi, jak i butelki. Dlatego trzeba dbać o to, aby dziecko swobodnie oddychało. W tym celu użyj roztworu soli fizjologicznej lub wody morskiej. Aby usunąć zalegającą w nosie wydzielinę, zastosuj specjalnie przeznaczony do tego aspirator do noska. Gdy będziesz przestrzegać kilka podstawowych zasad czyszczenie noska maluszka nie będzie trudne.
- Weź do ręki patyczek higieniczny i zamocz go w 0,9 proc. roztworze soli fizjologicznej lub w innym preparacie przeznaczonym do tego celu. Włóż patyczek do noska maleństwa – tylko nie głęboko! – i delikatnie nim przekręć. Czynności te wykonuj suchym patyczkiem, aby nie uszkodzić śluzówek.
- Jeżeli w nosku dziecka zauważysz nadmiar wydzieliny, usuń ją przeznaczonym do tego aspiratorem. Następnie ułóż go w pozycji na brzuszku, co ułatwi mu wydmuchanie zalegającej wydzieliny. Układaj często dziecko na brzuszku. W tej pozycji nosek znacznie lepiej będzie się sam oczyszczał, co ułatwi oddychanie.
Pielęgnacja oczu
Codzienna pielęgnacja oczu niemowlęcia jest niezbędna, aby nie doszło do zapalenia spojówek. Do toalety oczu używaj wacika zamoczonego w przegotowanej wodzie lub roztworze 0,9 proc. soli fizjologicznej dostępnej w aptece bez recepty. Przed przystąpieniem do przemywania oczu, umyj ręce. Wacik kosmetyczny zamocz w przegotowanej wodzie lub w roztworze soli fizjologicznej i jednym zdecydowanym ruchem przemyj oczko – od zewnętrznego do wewnętrznego kącika (czyli od uszka w kierunku noska). Następnie weź czysty wacik i powtórz tę samą czynność, myjąc drugie oczko. Do mycia nie używaj naparu z rumianku, ponieważ wykazuje on działanie alergizujące.
Pielęgnacja uszu
Nadal budzi wśród rodziców kontrowersje dotyczące postępowania z gromadzącą się w zewnętrznych przewodach słuchowych woskowiną. Lekarze co do tego są jednomyślni i twierdzą, że wkładanie dziecku czegokolwiek do ucha jest nie tylko zbędne, ale także niebezpieczne. Z zalegającej woskowiny uszy oczyszczą się same. Każdy rodzic natomiast może umyć małżowinę uszną swojego maluszka. Przed każdym zabiegiem pielęgnacyjnym należy umyć ręce. Następnie czystym wacikiem kosmetycznym, zamoczonym w ciepłej wodzie i dokładnie odciśniętym z nadmiaru wody, trzeba umyć delikatnie małżowinę uszną oraz okolice za uszami.
Pielęgnacja jamy ustnej
Higiena jamy ustnej u noworodka jest bardzo ważna już od pierwszych dni życia dziecka, ponieważ zapobiega powstawaniu pleśniawki, a w późniejszym wieku próchnicy zębów. Toaletę jamy ustnej wykonuj za pomocą nawiniętego na palec jałowego gazika. Zrób to dokładnie tak, aby na wierzchu nie wystawały żadne nitki. Następnie zamocz palec w przegotowanej wodzie i delikatnie zetrzyj nim resztki pokarmu kolejno z języka, policzków od wewnątrz, podniebienia oraz dziąseł. Toaletę taką staraj się wykonać po każdym posiłku lub przynajmniej dwa razy dziennie.
Kąpielowe ABC
Kąpiel jest podstawowym elementem pielęgnacji dziecka. Aby była przyjemna zarówno dla maluszka, jak i jego rodziców należy się do niej wcześniej przygotować. Czas oraz częstotliwość kąpieli zależy indywidualnie od rodziców – wynika to z potrzeb dziecka. Należy podkreślić, że wieczorna kąpiel, dotyk i masaż wykonywany przez obojga rodziców staje się pewnego rodzaju rytuałem i wykazuje działanie uspokajające oraz poprawia jakość snu u większości dzieci.
Przed przystąpieniem do kąpieli przygotuj:
- wanienkę,
- ręcznik (najlepiej z kapturkiem),
- pieluszki,
- czyste ubranko na zmianę,
- kocyk lub rożek,
- bawełnianą myjkę,
- płyn do kąpieli, najlepiej z dozownikiem,
- kosmetyki do pielęgnacji niemowląt, najlepiej hypoalergiczne,
- szczoteczkę do włosów.
Do mycia twarzy przyszykuj:
- miseczkę z ciepłą przegotowaną wodą,
- waciki,
- patyczki do nosa,
- 0,9 proc. roztwór soli fizjologicznej lub wodę morską.
Pamiętaj, że dziecko nie powinno być kąpane bezpośrednio po karmieniu lub zaraz przed nim. Przed rozpoczęciem kąpieli sprawdź, czy wszystkie niezbędne rzeczy masz w zasięgu ręki oraz czy temperatura pomieszczenia jest odpowiednia – powinna wynosić ok. 22–24°C. Następnie na przewijaku lub na stole rozłóż ręcznik, a na nim ułóż pieluszkę, obok czyste ubranko. Na dnie wanienki połóż antypoślizgowy materacyk lub tetrową pieluszkę. Następnie wypełnij wanienkę ciepłą wodą na wysokość 5–7 cm. Temperatura wody w czasie kąpieli powinna wynosić 36–37°C.
Rozbierz dziecko i połóż je na przygotowanym wcześniej ręczniku, pamiętając, aby pieluszkę zdjąć na samym końcu. Rozebrane maleństwo przykryj pieluszką, aby nie zmarzło. Kąpiel zaczynamy od toalety twarzy. W pierwszej kolejności myjemy oczka. Dalej czystym wacikiem kosmetycznym namoczonym w przegotowanej wodzie , jednym zdecydowanym ruchem przemywamy czoło. Następnie myjemy wacikiem policzki oraz miejsca nad noskiem. Na końcu przemywamy wacikiem bródkę malucha. Po umyciu twarzy kolejnym czystym wacikiem czyścimy uszka oraz obszar za uszami. Później zamocz bawełnianą myjkę w ciepłej wodzie z dodatkiem płynu do kąpieli i namydlij dokładnie szyję. Kolejno umyj miejsce pod pachami, rączki i klatkę piersiową do wysokości pępka. Obróć maluszka na bok i umyj plecy do wysokości kości krzyżowej. Następnie delikatnie obróć dziecko z powrotem na plecy, rozepnij pieluszkę i umyj dokładnie pachwiny – od ud w kierunku stópek. Na samym końcu wymyj pośladki, zgodnie z zasadą od części najczystszej do najbrudniejszej. Po dokładnym namydleniu owiń maluszka pieluszką tetrową i przygotuj go do kontaktu z wodą. Razem z pieluszką delikatnie, lecz zdecydowanym ruchem włóż go do wanienki. W pierwszej kolejności zanurz pośladki, opierając je o dno wanienki, natomiast tułów oraz główkę ułóż wygodnie na swojej ręce, podtrzymując maleństwo za bark tak, by dziecko czuło się bezpiecznie, a twoja druga ręka pozostawała wolna. Po oswojeniu się malucha z wodą ręką, która pozostawała wolna, rozwiń pieluszkę i dokładnie spłucz skórę dziecka. Na końcu kolistymi ruchami wymyj mu główkę, uważając, aby nie zalać oczu wodą. Po kąpieli, podtrzymując jedną ręką jego pośladki, a drugą ręką plecy oraz główkę, delikatnie wyjmij dziecko z wanienki. Po dokładnym wytarciu całego ciała, wsmaruj w skórę dziecka niewielką ilość oliwki – jeżeli twoje dziecko ma suchą skórę. Pupę posmaruj maścią lub kremem przeciw odparzeniom. Na końcu załóż dziecku czyste ubranko i pieluszkę.