W ostatnich latach dynamicznie rozwija się w Polsce nowa dziedzina z pogranicza medycyny i kosmetologii o nazwie podologia (podiatria). Zajmuje się ona diagnozowaniem i leczeniem chorób stopy i stawu skokowo-goleniowego.
Zabiegi podologiczne mają różnoraki charakter i wymagają od osoby praktykującej ten zawód wiedzy z zakresu nauk medycznych – diabetologii, dermatologii, chirurgii, ortopedii, opatrywania ran, technik zaopatrzenia ortopedycznego (ortezy, wkładki ortopedyczne). Z zabiegów podologicznych przede wszystkim powinny korzystać osoby dotknięte chorobami skóry, kości i stawów, chorobami przemiany materii (cukrzyca), osoby z wadliwym ustawieniem stóp i deformacjami palców (haluksy, palce krogulcze), z dolegliwościami na stopach, tj.: odciskami, modzelami, brodawkami, a także z wrastającymi, czy objętymi grzybicą paznokciami, pocącymi się nadmiernie stopami.
Zanim trafisz do gabinetu…
Trudno mówić o typowym zabiegu pielęgnacyjnym stóp – dotyczy to zarówno zabiegów u podologa, czy pedikiurzystki jaki i tych, które wykonujemy same w domu. Jednak pewne elementy i rytuały pojawiają się zawsze. Dodatkowo ważne jest całościowe spojrzenie na stopy, które wiąże się z doborem preparatów pielęgnacyjnych, z noszeniem właściwego obuwia i eliminacją czynników ryzyka, czasem analizą diety i propozycją ćwiczeń.
Kąpiel i masaż
W gabinecie zabieg pielęgnacyjny stóp zwykle rozpoczyna się od kąpieli w wodzie morskiej lub solankach. Sód i chlor pobudzają krążenie krwi i rozluźniają rogowe warstwy skóry. Kąpiel stóp może być przeprowadzona w specjalnym urządzeniu, dzięki czemu można skorzystać z masażu stóp lub wirowego masażu wodnego. Dzięki kąpieli naskórek staje się bardziej miękki i gładki. Bogactwo soli mineralnych odżywia naskórek, działa antyseptycznie, przygotowuje skórę do kolejnych etapów zabiegu. Dodatkowo kąpiele mogą zawierać olejki eteryczne. Kąpiel aromatyczna w zależności od dodanych olejków może mieć właściwości terapeutyczne. Olejki z drzewa herbacianego, lawendy lub melisy mają działanie antyseptyczne i przeciwgrzybicze. Przy nadmiernej potliwości stóp stosuje się olejek cyprysowy. Przy skłonności do żylaków do letniej wody można dodać olejek lawendowy, różany lub olejek z drzewa sandałowego.
Peeling i maska odżywcza
Po kąpieli usuwa się martwy naskórek. W tym celu wykonywany jest peeling. Zależnie od wybranego zabiegu naskórek ścierany jest preparatami z dodatkiem ziarenek soli, cukru, mikrogranulek lub kosmetycznych substancji peelingujących. Martwy naskórek usuwany jest za pomocą pilnika lub kosmetycznej frezarki.
W czasie kosmetycznych zabiegów nakłada się na stopy maski odżywcze. Typowe składniki aktywne maski to: witaminy, mocznik (o silnym działaniu nawilżającym), alantoina (łagodzi podrażnienia skóry) i olejki eteryczne (np. cynamonowy i rozmarynowy rozgrzewają skórę, pobudzają krążenie). Olejki eteryczne mają dodatkowe działanie – relaksują cały organizm i koją zmysły.
Wiele gabinetów oferuje bardzo ciekawe i przyjemne zabiegi, które łączą w sobie elementy leczenia wywodzące się z innych kultur. Przykładem zabiegu wykorzystującego medycynę chińską jest masaż reflektoryczny, w którym stopy traktowane są jako zwierciadło całego organizmu. Masaż poprzez uciskanie odpowiednich punktów stymuluje, usuwa blokady energetyczne i pobudza przepływ energii. Refleksoterapia oddziałuje więc na całe ciało poprawiając samopoczucie i łagodząc dolegliwości.
Parafina i drenaż
Dla osób ze skórą suchą i twardą gabinety oferują kąpiel parafinową. W czasie zabiegu po nałożeniu na stopy odpowiedniej, silnie nawilżającej maski zanurza się stopy w rozpuszczonej, ciepłej parafinie. Stopy zanurza się kilka razy, aż do momentu, kiedy cała powierzchnia skóry zostanie równomiernie pokryta warstwą parafiny. Po tym okrywa się stopy folią i otula ciepłą skarpetą frotte na 15 minut. W tym czasie wszystkie wartościowe składniki maski penetrują skórę, odżywiają ją i regenerują. Kąpiele parafinowe można stosować regularnie, co dwa tygodnie.
W przypadku obolałych nóg ze skłonnością do żylaków stosowane są zabiegi z owijaniem na zimno lub drenaż limfatyczny. Poprawią one przepływ krwi i limfy, likwidują obrzęki, ułatwiają usuwanie toksyn z organizmu, a po zabiegu odczuwalne jest uczucie lekkości. Zabiegi polecane są szczególnie latem, kiedy upały sprzyjają obrzękom nóg.
Zahamuj pocenie stóp
Wizyta u pedikiurzystki lub podologa poprawia samopoczucie nie tylko stóp, ale sprawia przyjemność dając poczucie zadbania o siebie i chwile relaksu. Często jednak codzienne obowiązki uniemożliwiają wygospodarowanie czasu na wizytę w gabinecie, tym bardziej że jedna wizyta to zazwyczaj za mało. Przemysł farmaceutyczny i kosmetyczny oferuje wiele preparatów, które można stosować w domu, uzyskując w wielu dolegliwościach podobne efekty jak w gabinecie. Do kąpieli stóp można użyć ciepłej wody z dodatkiem soli mineralnych, które działają odprężająco, zmniejszają obrzęki stóp, hamują pocenie i pękanie pięt oraz poprawiają ogólny wygląd stóp. Szczególnie przydatne składniki kremów, pudrów, zasypek, aerozoli do stóp to metenamina, siarka, kwas undecylenowy, olejki eteryczne.
Metenamina, która zawdzięcza swoje właściwości aldehydowi mrówkowemu, uwolnionemu w kontakcie z kwaśnym potem osłabia czynność gruczołów potowych, hamuje aktywność bakterii i likwiduje nadmierną potliwość. Siarka wspomaga działanie metenaminy. Wtarta w skórę ulega przemianom metabolicznym do związków siarczkowych, wykazując działanie keratolityczne, wysuszające, powodując złuszczenie zrogowaciałej warstwy naskórka. Siarka działa także bakteriobójczo i grzybobójczo. Kwas undecylenowy wykazuje aktywność przeciwgrzybiczą, stwarzając warunki niekorzystne dla rozwoju grzyba – zakłóca pH w cytoplazmie komórki, hamuje przekształcenie drożdży w formę inwazyjną, czyli strzępkę, która jest odpowiedzialna za aktywne zakażenie. Preparaty z kwasem undecylenowym można stosować w profilaktyce grzybicy stóp, szczególnie dla osób noszących nieprzewiewne obuwie, korzystających z basenu, sauny, solarium, siłowni czy sali gimnastycznej.
Olejki eteryczne wykazują działanie przeciwbakteryjne i/lub przeciwgrzybicze, odświeżają, chłodzą, dają stopom uczucie lekkości.