Zdarza się, że po ciężkim dniu nogi zaczynają puchnąć. To może być sygnał, że nasz organizm nie radzi sobie z krążeniem krwi.
Nogi, eksploatowane cały dzień często w niewygodnych butach, stojącej pozycji, oraz wysokiej temperaturze – mają prawo poczuć się „zmęczone”. Często towarzyszy temu ból i obrzęk. Wprawdzie opuchlizna mija następnego dnia, warto jednak wiedzieć, jak skutecznie zadbać o nogi, by zapobiec czy zminimalizować wieczorne poczucie dyskomfortu. Obrzęk kończyn dolnych może wystąpić niezależnie od tego, ile mamy lat.
Obrzęk to zastoje żylno-limfatyczne płynu tkankowego, który nie może dostać się z powrotem do żył i zalega w przestrzeni międzykomórkowej. Nasz układ żylny i limfatyczny współpracuje ze sobą w zakresie płynów ustrojowych w organizmie. Długotrwałe stanie lub siedzenie powoduje, że żyły wypełniają się krwią, a objętość nóg wzrasta. Dolegliwości, które towarzyszą obrzękom nóg zależą od przyczyny ich występowania. Są to zazwyczaj: uczucie ciężkich nóg, pojawiające się na nogach „pajączki”, a także bolesne skurcze łydek. Może również występować tzw. chromanie żylne, czyli ból pojawiający się podczas chodzenia.
Dlaczego nogi bolą i puchną
Przyczynami powstawania bólu i obrzęków nóg są zasadniczo nawyki, jakie towarzyszą nam w ciągu dnia, nasz sposób funkcjonowania, a także predyspozycje genetyczne. Do najczęstszych powodów zmęczenia i opuchnięcia nóg należą:
- Rodzaj wykonywanej pracy. Zarówno długotrwałe stanie, jak i siedząca praca za biurkiem, wzmagają problemy z krążeniem krwi. Trwały bezruch utrudnia odpływ krwi żylnej w kierunku serca, a zalegająca w żyłach krew sprzyja rozszerzaniu się naczyń krwionośnych, przez co prowadzi do powstawania obrzęków lub „pajączków” żylnych, powoduje dolegliwości bólowe. Pamiętajmy, by zmieniać pozycję, spacerować, a jeśli większość dnia spędzamy siedząc – nie zakładajmy nogi na nogę, ponieważ może to spowodować wystąpienie żylaków. Wieczorem dobrze jest ułożyć nogi w wysokiej pozycji, aby pomóc krążeniu.
- Aktywność fizyczna. Za nią nogi będą nam wdzięczne. Sport to jeden z najlepszych sposobów na utrzymanie dobrej formy nóg. Dzięki aktywności fizycznej skóra będzie napięta, co pomożemy także naszemu układowi krwionośnemu – regularny wysiłek poprawia krążenie i wzmacnia mięśnie. Wybierzmy taką dyscyplinę, która będzie nam sprawiała przyjemność. Najlepszą formą rekreacji dla nóg posiadających tendencje do obrzęków jest pływanie i jazda na rowerze. Jeżeli dotąd w ogóle nie uprawiałyśmy żadnych sportów, rozpocznijmy od codziennych 30 minutowych spacerów.
- 3. Ubranie też ma znaczenie. Jeśli na co dzień nosimy ciasne dżinsy czy obcisłe spódnice i buty na obcasie – może to negatywnie oddziaływać na krążenie krwi w naszym ciele. Opinający materiał powoduje uciski, które znacznie ograniczają swobodny przepływ krwi. Po latach noszenia takiego stroju, mogą pojawić się problemy z krążeniem żylnym kończyn dolnych, np. w postaci bólu i obrzęków nóg. Starajmy się więc wybierać luźniejsze ubrania.
- 4. Obuwie – często noszone, niewygodne, na zbyt wysokim obcasie. Jeżeli dodatkowo jest wykonane z nienajlepszej jakości materiałów oraz źle wyprofilowane, można spodziewać się kilku dodatkowych, nieprzyjemnych dolegliwości ze strony stóp – począwszy od otarć, po odciski i modzele, skończywszy na haluksach, czy bolesnym wrastaniu paznokci. Najbardziej wskazanym obuwiem są zaokrąglone czółenka, na niewielkim obcasie. Koniecznie ze skóry
- 5. Zmiany hormonalne – stosunkowo częstą przyczyną obrzęków u kobiet są cykliczne wahania hormonów prowadzące do tzw. zatrzymywania wody w organizmie. Pojawiają się wówczas drobne obrzęki nóg, rąk oraz palców. Zatrzymywanie wody w organizmie wywołuje dyskomfort i daje uczucie obrzmienia. W przypadku gdy obrzęki ustępują same w krótkim czasie, nie są powodem do niepokoju. Gdy jednak częstemu uczuciu ciężkości nóg towarzyszą „pajączki” żylne, obrzęki są długotrwałe a bolesność nasila się – należy skonsultować się z lekarzem flebologiem.
Pielęgnacja zmęczonych nóg
Zmęczone, bolesne i ciężkie nogi, potrzebują uspokajającej, relaksującej kąpieli, która przyniesie im ulgę pod koniec dnia. Kąpiel nie powinna być gorąca, ponieważ powstawaniu obrzęków sprzyjają wysokie temperatury. Wskazanym jest natomiast naprzemienny wodny masaż. Kierujmy strumień zimnej wody, zawsze od stóp w stronę bioder, i tą temperaturą kończymy prysznic. Możemy stosować żele do smarowania bolących i zmęczonych nóg, dobrze, jeśli preparaty te zawierają wyciąg z kasztanowca; dobrze sprawdzą się też szałwia, melisa, lawenda, mięta i rumianek. Ulgę przyniesie także zamoczenie stóp w chłodnej wodzie, z dodatkiem soli morskiej lub olejku – np. lawendowego, czy z drzewa sandałowego, lub w płukankach ziołowych.
Dieta i suplementy – zdrowe nogi
Dieta stanowi jeden z podstawowych elementów, które wpływają na kondycję naszych nóg, chociażby przez poprawę krążenia żylnego. Warto ją wzbogacić w produkty, które pomogą eliminować z naszego organizmu tzw. wolne rodniki tlenowe (negatywnie wpływające na kondycję naczyń krwionośnych). Dlatego nasz jadłospis powinien zawierać dużo błonnika, warzyw, owoców oraz witaminy, m.in. C, E i β-karoten. Odpowiednio zbilansowana, lekka dieta jest także konieczna ze względu na przeciwdziałanie nadwadze. Nogi osób otyłych są znacznie bardziej przeciążone i narażone na wystąpienie wielu komplikacji z tym związanych. Unikajmy spożywania pokarmów tłustych, przetworzonych oraz słodyczy.
Chorobie żylakowej łatwiej jest zapobiegać niż ją leczyć. Jeśli jednak dojdzie do powstania żylaków, należy stosować kompresoterapię (pończochy przeciwżylakowe), leki przepisane przez lekarza lub preparaty wspomagające prawidłowe funkcjonowanie żył i naczyń krwionośnych. Występują pod wieloma postaciami: tabletki, kapsułki, proszki do rozpuszczania. W ich skład wchodzą substancje czynne, kojące i osłabiające dolegliwości, zmniejszające przepuszczalność naczyń krwionośnych, poprawiające warunki przepływu krwi przez naczynia, zwiększające napięcie ścian naczyń żylnych i zmniejszające obrzęki. W większości zawierają składniki pochodzenia roślinnego, m.in. wyciągi z kory francuskiej sosny morskiej, liści czerwonej winorośli i czarnego pieprzu z dodatkiem witaminy C. Zawartość kory francuskiej sosny morskiej pomaga w utrzymaniu prawidłowego funkcjonowania żył, chroni ściany naczyń krwionośnych oraz poprawia dobrą cyrkulację krwi. Wyciąg z liści czerwonej winorośli przyczynia się do właściwego przepływu krwi w nogach i może zmniejszyć uczucie zmęczonych i ciężkich nóg. Witamina C pomaga w prawidłowej produkcji kolagenu dla zapewnienia właściwego funkcjonowania naczyń krwionośnych.