Wiele osób dotyka poważny problem, jakim są żylaki. Warto wiedzieć, że nie jest to jedynie defekt kosmetyczny, a wdrożenie odpowiednich działań profilaktycznych i leczniczych może zapobiec poważnym powikłaniom.
Żylaki to jedna z najczęstszych dolegliwości kończyn dolnych, która częściej występuje u kobiet. Według badań cierpi na nią ponad 30% Polek. To problem, którego nie powinno się bagatelizować – stanowi bowiem nie tylko defekt kosmetyczny, ale jest także powaznym problemem zdrowotnym. Żylaki występują w przebiegu zespołu przewlekłych zaburzeń żylnych.
Jak powstają żylaki?
Pojawiają się wówczas, gdy zastawki w żyłach biegnących wewnątrz nóg nie zamykają się prawidłowo. W rezultacie przepływająca przez nie krew zaczyna się cofać do żył powierzchniowych, które pod wpływem jej nadmiaru poszerzają się i skręcają, tworząc właśnie żylaki. Żylaki kończyn dolnych występują częściej u kobiet niż u mężczyzn, z reguły u osób z nadwagą. Do czynników sprzyjających ich powstawaniu zaliczany jest też zastój żylny, spowodowany długotrwałym staniem lub częstym przebywaniem bez ruchu w pozycji siedzącej. Dodatkowo wpływ na ich rozwój mają zaparcia – zwiększone ciśnienie w jamie brzusznej przenoszone jest na żyły w nogach. Żylaki mogą powodować poważne uszkodzenia: pękanie żył, owrzodzenia, zakrzepy. Zaawansowane żylaki kończyn dolnych sprzyjają powstawaniu zakrzepicy żył powierzchniowych. U osób długo unieruchomionych w łóżku zakrzep, w rzadkich przypadkach, może szybko narastać i przenieść się do układu żył głębokich. Wczesna diagnostyka i terapia mogą zahamować dalszy rozwój choroby i pozwalają uniknąć bardziej inwazyjnych metod leczenia w przyszłości Najważniejszym problemem związanym z żylakami jest, tak jak w każdym innym przypadku, profilaktyka wspierana odpowiednio dobranymi lekami.
Objawy
Uczucie ciężkości nóg i ból kończyn dolnych, nasilające się wieczorem, mogą być pierwszymi symptomami niewydolności żylnej. W I stadium pojawiają się obrzęki goleni pod koniec dnia, podczas długotrwałego stania lub siedzenia oraz swędzenie kończyn. W II stadium na udach mogą okazać się tzw. „pajączki” (teleangiektazje) lub widoczna siateczka drobnych żył. Czasami stwierdza się niewielkie obrzęki, umiejscowione na grzbiecie stopy. Odczuwa się kurcze mięśni, przeważnie nocą, i bóle kończyn dolnych. Pojawia się uczucie rozpierania, „wypełnienia” nogi podczas stania, połączone z bólem utrudniającym chodzenie. Odpoczynek z uniesionymi nogami zmniejsza te dolegliwości. Kolejnym etapem są już żylaki połączone często z obrzękami umiejscowionymi w okolicy kostek. Obrzęk, początkowo miękki, ciastowaty, ustępujący po nocnym wypoczynku, czasami sięga aż do kolan. Z czasem utrwala się i nasila, twardnieje, nie ustępuje nawet po długotrwałym uniesieniu kończyny. IV stadium objawia się zmianami skórnymi. Są to przebarwienia wokół kostek, wypryski, stwardnienia skóry i tkanki podskórnej, białawy troficzny zanik skóry. W następstwie nawet niewielkiego zadrapania, uderzenia lub… ukąszenia przez komara w okolicy kostek mogą pojawić się owrzodzenie.
Działaj, nie czekaj!
Gdy zauważymy u siebie pierwsze objawy przewlekłej niewydolności żylnej, warto poza dietą czy sportem wspomóc nasz organizm od wewnątrz i zastosować preparaty (dostępne bez recepty), które wzmacniają ściany naczyń krwionośnych oraz poprawiają odpływ krwi żylnej z kończyn dolnych, zapobiegając jej zastojom. Skuteczność leczenia jest największa, gdy preparaty lecznicze stosuje się w dwóch postaciach – umożliwiających jednoczesne stosowanie doustne i zewnętrzne. Istnieje wiele środków, które łagodzą objawy przewlekłej niewydolności żylnej. W ich skład wchodzą substancje czynne, kojące i osłabiające dolegliwości, jak m.in. es cyna, diosmina, trokserutyna, heparyna. Zmniejszają one przepuszczalność naczyń krwionośnych, poprawiają warunki przepływu krwi przez naczynia, zwiększają napięcie ścian naczyń żylnych i zmniejszają obrzęki. Przywracają naczyniom włosowatym prawidłową przepuszczalność, dzięki czemu działają przeciwobrzękowo i przeciwkrwotocznie. Witaminy, które wspomagają leczenie żylaków, to przede wszystkim: C, E i witaminy z grupy B. Poprawiają krążenie krwi i limfy w organizmie, stabilizują ściany naczyń kapilarnych i zapewniają ich elastyczność, poprawiają mikrokrążenie.
Kasztanowiec zwyczajny
Z surowców zielarskich pochodzących od kasztanowca izoluje się escynę z nasion oraz eskulinę z kory. Escyna wykazuje działanie przeciwzapalne i przeciwobrzękowe. Badania kliniczne przeprowadzone z udziałem pacjentów cierpiących na przewlekłą niewydolność żylną wykazały redukcję obrzęku spowodowaną zmniejszeniem przepuszczalności włośniczek. Escyna hamuje hialuranidazę, enzym rozkładający kwas hialuronowy, będący głównym składnikiem śródbłonka naczyń. Ze świeżych niedojrzałych owoców produkowany jest wyciąg, stosowany w leczeniu zakrzepów i zastojów żylnych. Kora kasztanowca zawiera głównie kumaryny (m.in. eskulinę), a także garbniki, saponiny i flawonoidy. Garbniki działają ściągająco, przeciwzapalnie, przeciwkrwotocznie oraz przeciwbakteryjnie. Wyciągi zawierające escynę, flawonoidy i kumaryny działają uszczelniająco na ściany naczyń włosowatych. Stosowane są w stanach zapalnych żył podudzi i w hemoroidach. Eskulina i flawonoidy zmniejszają kruchość naczyń krwionośnych, natomiast escyna i eskulina działają przeciwzapalnie i zapobiegają zastojom żylnym. W lecznictwie stosuje się wiele preparatów zawierających wyciągi z kory kasztanowca, z jego nasion, wyizolowaną escynę bądź eskulinę, a także surowce zielarskie: liście, kwiaty, korę i nasiona kasztanowca. Preparaty te mają różne postacie. Doustnie stosuje się tabletki, kapsułki, płyny, zewnętrznie – maści, kremy, żele, a doodbytniczo – czopki. Preparaty z kasztanowca mają zastosowanie w leczeniu schorzeń żył kończyn dolnych, żylaków odbytu, zapalenia żył, zespołu pozakrzepowego, w zwalczaniu przewlekłej niewydolności żylnej, a także niewydolności żylno-limfatycznej.
Profilaktyka
Jest kluczem do zdrowych nóg. Problemy z niewydolnością krążenia żylnego kończyn dolnych to powszechny problem, który dotyczy nawet co drugiej Polki po 40. roku życia. Czasem pojawiają się one już u młodszych kobiet, szczególnie w okresie ciąży. Dlatego warto znać sposoby, które pozwolą nam zadbać o zdrowie nóg i zmniejszyć ryzyko wystąpienia żylaków. Sprzyja temu m.in. rezygnacja z palenia papierosów oraz zmiana diety – np. wzbogacenie codziennych posiłków o produkty bogate w witaminę C i B6 i błonnik, owoce, warzywa, kasze czy ciemne pieczywo oraz ograniczenie spożycia słodyczy. Kluczową rolę odgrywa także wprowadzenie codziennej aktywności fizycznej i kontrolowanie prawidłowej masy ciała. Bardzo ważne jest również noszenie wygodnych ubrań np. luźnych spodni czy spódnic, które nie będą uciskały naszych nóg, przez co przepływ krwi będzie bardziej swobodny. Przy bardziej zaawansowanych zmianach żylakowych pomocne może być też noszenie specjalnych pończoch czy rajstop uciskowych.