Koenzym Q10 to związek naturalnie występujący w organizmie człowieka. Odgrywa kluczową rolę w produkcji energii komórkowej. Dzięki swoim właściwościom zyskał miano jednego z najważniejszych składników wspierających zdrowie, energię i młody wygląd.
Koenzym Q10 to substancja witaminopodobna, która występuje we wszystkich komórkach ciała. Jej znaczne ilości znajdują się w organach o dużym zapotrzebowaniu na energię – w sercu, wątrobie, nerkach i mięśniach szkieletowych. Jego główną funkcją jest udział w łańcuchu oddechowym – procesie produkcji ATP (adenozynotrójfosforanu), czyli głównego „paliwa” dla komórek. Istnieją dwie formy koenzymu Q10:
- ubichinon – forma utleniona (bierze udział w produkcji energii),
- ubichinol – forma zredukowana (działa jako silny przeciwutleniacz).
Właściwości i korzyści zdrowotne
Wsparcie dla serca. Koenzym Q10 wspomaga funkcjonowanie mięśnia sercowego. Badania wykazują, że może poprawiać sprawność u osób z niewydolnością serca i zmniejszać ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych. Często stosowany jest jako uzupełnienie terapii statynami, które mogą obniżać jego poziom w organizmie.
Silny przeciwutleniacz. Koenzym Q10 neutralizuje wolne rodniki, które odpowiadają za starzenie się komórek i rozwój wielu chorób, w tym nowotworów. Wspiera również regenerację innych antyoksydantów, takich jak witamina E i C.
Wzrost energii i redukcja zmęczenia – przez udział w produkcji ATP, koenzym Q10 wpływa na zwiększenie poziomu energii. Może być pomocny u osób z zespołem chronicznego zmęczenia lub w okresach zwiększonego wysiłku fizycznego i umysłowego.
Opóźnienie procesów starzenia – z wiekiem poziom Q10 w organizmie maleje, co może wpływać na osłabienie funkcji komórek i starzenie się skóry. Suplementacja diety preparatami zawierającymi koenzym Q10 pomaga utrzymać młodszy wygląd i lepszą kondycję skóry.
Wsparcie dla układu nerwowego. Niektóre badania sugerują, że koenzym Q10 może wspierać zdrowie mózgu i być pomocny w chorobach neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Parkinsona czy Alzheimer.
Niedobór koenzymu Q10 – objawy i przyczyny
Z wiekiem naturalna produkcja koenzymu Q10 spada – najwięcej mamy go w organizmie w wieku 20–25 lat. Do niedoborów mogą przyczyniać się także:
- stosowanie statyn i niektórych leków przeciwdepresyjnych,
- przewlekłe choroby (np. cukrzyca, choroby serca),
- dieta uboga w składniki odżywcze,
Objawy niedoboru mogą obejmować:
- przewlekłe zmęczenie,
- osłabienie mięśni,
- spadek koncentracji,
- problemy z sercem,
- przyspieszone starzenie skóry.
Naturalne źródła koenzymu Q10
Koenzym Q10 można dostarczać z dietą – występuje on w takich produktach jak:
- tłuste ryby (makrela, łosoś, sardynki),
- mięso (szczególnie podroby jak wątroba i serce),
- oleje roślinne (sojowy, rzepakowy),
- orzechy i nasiona,
- zielone warzywa (szpinak, brokuły).
Jednak zawartość Q10 w pożywieniu nie zawsze wystarcza, dlatego w wielu przypadkach zaleca się suplementację.
Kiedy i jak zażywać koenzym Q10?
Warto wybierać suplementy w formie ubichinolu – jest on lepiej przyswajalny przez organizm. Preparaty z płynnym ubichinolem mogą być stosowane o każdej porze dnia. W postaci kapsułek (zarówno sproszkowanej, jak i olejowej formie) powinny być przyjmowane w trakcie posiłków. Najkorzystniej stosować preparaty, w których koenzym Q10 połączony jest z witaminami E i C (nie dopuszczają do rozpadu jego cząsteczki). W przypadku wątpliwości, zawsze należy zapoznać się z ulotką i informacjami od producenta, bądź zasięgnąć porady lekarza.
Koenzym Q10 jest substancją bezpieczną. Suplementy zawierające koenzym Q10 mogą być przyjmowane długoterminowo. Jego szybkość działania jest zależna od formy oraz porcji, jaką przyjmujemy. Jednak przed rozpoczęciem suplementacji należy zwrócić uwagę na informację: z czym nie łączyć koenzymu Q10. W przypadku przyjmowania niektórych leków, z którymi Q10 może wchodzić w specyficzne interakcje, takich jak m.in.: antracykliny, statyny, antagoniści witaminy K, niezbędna jest konsultacja z lekarzem. W przypadku przyjmowania leków przeciwzakrzepowych nie zaleca się przyjmowania koenzymu Q10.
Suplementy z koenzymem Q10 są szczególnie polecane:
- osobom po 40. roku życia,
- pacjentom stosującym statyny,
- osobom z przewlekłym zmęczeniem,
- sportowcom i osobom aktywnym fizycznie,
- w profilaktyce chorób serca i układu nerwowego.
Koenzym Q10 to niezwykle ważny związek dla zdrowia, energii i młodego wyglądu. Choć organizm sam go wytwarza, z wiekiem jego poziom spada, dlatego warto zadbać o jego odpowiednią podaż – poprzez dietę i, w razie potrzeby, suplementację. Jako naturalny przeciwutleniacz i wspomagacz energetyczny, koenzym Q10 stanowi jeden z filarów profilaktyki zdrowotnej XXI wieku.
