Przeziębienie to jedna z najczęstszych chorób, która kilka razy w roku dotyka większość populacji na całym świecie.
Przeziębienie to zespół objawów związanych z zapaleniem błony śluzowej nosa, gardła i zatok przynosowych, spowodowany zakażeniem wirusowym. Częstość przeziębienia różni się w zależności od sezonu i jest zmienna osobniczo. Najwięcej zakażeń występuje w okresie jesienno-wiosennym – najczęściej od października do marca. Za zwiększoną częstość przeziębień odpowiadają zmiany w błonie śluzowej nosa pod wpływem zimnego powietrza i wahań temperatury, które ułatwiają atak wirusów, osłabiając naturalne mechanizmy obronne organizmu.
Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową w czasie kontaktu z chorym, który – kaszląc lub kichając – rozpyla drobne kropelki wydzieliny dróg oddechowych, zawierające wirusy oraz przez kontakt z zakażonymi przedmiotami. Niektóre wirusy mogą przez kilka godzin przetrwać w środowisku, np. na przedmiotach codziennego użytku (na klamkach od drzwi, słuchawkach telefonów, poręczach itp.) – po dotknięciu zakażonego przedmiotu zarażamy się, dotykając ust, oczu lub nosa (dlatego ważna jest higiena rąk).
Przyczyny i objawy przeziębienia
Przeziębienie jest spowodowane zakażeniem wirusowym, jego przyczyną są bardzo różne i liczne gatunki wirusów (ponad 200). Z tego powodu większość z nas choruje wielokrotnie, często kilka razy w roku.
Objawy występują ok. 1–2 dni po zakażeniu. Choroba często rozpoczyna się okresem złego samopoczucia. Niektórzy skarżą się na uczucie wysychania, pieczenia lub drapania w nosie. Są to wczesne objawy towarzyszące inwazji wirusów na nabłonek błony śluzowej nosa. Kolejnym objawem jest często ból gardła, czasem chrypka. Następnie pojawiają się katar i kichanie. Ból gardła zwykle mija po 1–2 dniach. Początkowo wodnisty katar z czasem staje się gęstszy, u niektórych chorych pojawia się kaszel. W pierwszych dniach choroby może występować również stan podgorączkowy (37–38°C). Gorączka częściej występuje u dzieci.
Objawy utrzymują się przez około 7 dni. Zwykle po 3–4 dniach osiągają największe nasilenie, a potem stopniowo ustępują. Katar i/lub kaszel mogą utrzymywać się u niektórych chorych nawet przez 2–3 tygodnie.
Leczenie przeziębienia
Dostępne leki nie skracają istotnie choroby, a jedynie łagodzą jej objawy. Ważne jest postępowanie ogólne. Ponieważ przeziębienie jest powodowane przez wirusy, w jego leczeniu nie stosuje się antybiotyków. Podstawą leczenia wirusowych infekcji dróg oddechowych jest: odpoczynek, picie dużej ilości płynów, leczenie objawowe preparatami dostępnymi bez recepty. Zawierają substancje przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, antyseptyczne, przeciwbólowe i miejscowo znieczulające. Zwalczają zarówno objawy przeziębienia, jak i wzmagają odporność niezbędną do szybkiego powrotu do zdrowia. Preparaty w formie doustnego sprayu są bardzo wygodne; umożliwiają łatwą i równomierną aplikację na błonę śluzową. Ich działanie polega na tworzeniu na błonie śluzowej filtru ochronnego, który zapobiega przenikaniu bakterii i wirusów do organizmu. Ponadto hamują enzymy neuraminidazy na powierzchni wirusów, przez co wirus nie może dostać się do komórki i namnażać się. Wspomagają także układ odpornościowy – wzmacniają ochronę organizmu przed infekcjami.