Za zdrowie organizmu odpowiada układ odpornościowy, którego główną funkcją jest ochrona przed zakażeniem drobnoustrojami. Gdy działa sprawnie, jest w stanie skutecznie odeprzeć każdą infekcję.
Istnieją różne rodzaje odporności. Wyróżnia się dwa główne typy: odporność wrodzoną (nieswoistą) oraz odporność nabytą (swoistą). Odporność wrodzona jest obecna od urodzenia i nie jest skierowana przeciwko konkretnym patogenom, natomiast odporność nabyta rozwija się w ciągu życia w wyniku kontaktu z czynnikami chorobotwórczymi.
Mechanizmy odporności nieswoistej stanowią podstawowy sposób eliminacji drobnoustrojów chorobotwórczych. Do tej pierwszej linii obrony należą m.in. bariery biologiczne, które zapobiegają przedostaniu się mikrobów do wnętrza organizmu. Są to np.: skóra i jej kwaśny odczyn, a także komórki wyściełające układ oddechowy, pokarmowy oraz moczowo-płciowy. Jednak niektóre drobnoustroje potrafią przenikać przez te bariery. W takiej sytuacji do akcji wkraczają komórki układu odpornościowego – limfocyty i fagocyty – które rozpoznają intruza i inicjują odpowiedź immunologiczna. W jej wyniku niepożądane mikroorganizmy zostają zneutralizowane oraz zniszczone. Jednocześnie w organizmie zachodzą zmiany, dzięki którym – w przypadku ponownego kontaktu z tym samym patogenem – reakcja układu odpornościowego będzie szybsza i silniejsza niż za pierwszym razem. Obniżona odporność prowadzi do osłabienia organizmu i częstszych zachorowań, dlatego warto odpowiednio o nią dbać.
Wzmocnij układ immunologiczny
Pierwszym krokiem do wzmocnienia odporności jest wyeliminowanie czynników, które ją osłabiają. Do najważniejszych z nich należą:
- palenie papierosów,
- nadużywanie alkoholu, który nasila procesy zapalne,
- dieta bogata w nasycone tłuszcze, a uboga w warzywa i owoce,
- nieregularny sen,
- nadmierny stres,
- brak aktywności fizycznej.
Na niektóre z tych czynników mamy wpływ, na inne – niestety nie. Dlatego tak istotne jest, aby wzmacniać organizm przez regularne przebywanie na świeżym powietrzu oraz świadome prowadzenie zdrowego stylu życia.
Zdrowa dieta
Odpowiednie odżywianie stanowi podstawę wzmacniania organizmu. Dieta powinna być bogata w witaminy i mikroelementy, które wspierają prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego. Warto więc regularnie spożywać produkty zawierające:
witaminę C – zmniejsza przepuszczalność naczyń włosowatych i wzmacnia ich ściany, co zwiększa odporność błon śluzowych na zakażenia. Ponadto stymuluje syntezę limfocytów B i T. Najbogatsze źródła witaminy C to kiszona kapusta, czerwona papryka oraz owoce cytrusowe – produkty, które powinny być obecne w codziennej diecie;
witaminę A – odgrywa istotną rolę podczas infekcji, ponieważ chroni powierzchnię błon śluzowych i wspiera działanie limfocytów B i T oraz cytokin. Znajdziemy ją m.in. w marchewce, dyni, morelach i brokułach;
witaminę B6 – jej niedobór negatywnie wpływa na produkcję różnych typów limfocytów B i T oraz dojrzewanie limfocytów T. Uzupełnienie tej witaminy w niewielkich dawkach może przywrócić odporność, jednak jej nadmiar nie jest wskazany. Dobrym źródłem są mięso, warzywa skrobiowe i banany;
witaminę D – jej niedobór osłabia organizm, ponieważ powoduje, że komórki układu odpornościowego pozostają nieaktywne. Witaminy D dostarczają m.in. margaryna, tłuste ryby oraz tran;
nienasycone kwasy tłuszczowe – obecne w rybach i owocach morza, wspierają namnażanie prostaglandyn, które aktywują układ odpornościowy do działania;
selen – hamuje rozwój drobnoustrojów przez zwiększenie produkcji przeciwciał. Znajduje się m.in. w orzechach, rybach i owocach morza;
cynk – wspomaga produkcję przeciwciał. Dobrym źródłem są produkty pełnoziarniste, kasza gryczana, ryby oraz owoce morza.
Ziołowe wzmocnienie
W przypadku, gdy dieta okazuje się niewystarczająca, warto ją uzupełnić preparatami immunostymulującymi zawierającymi wyciągi roślinne, które pobudzają aktywność limfocytów do walki z drobnoustrojami. Badania kliniczne potwierdzają, że rośliny mają ogromny potencjał wspierający odporność.
Preparaty ziołowe nie zastępują leczenia farmakologicznego, ale mogą je skutecznie wspomagać. Pomagają przywrócić homeostazę organizmu, poprawiają jego ogólny stan, wspomagają oczyszczanie organizmu, a także korzystnie wpływają na skórę i włosy.
Ziołowe kuracje wymagają jednak cierpliwości – odporność buduje się stopniowo. Nie da się jej wytworzyć w ciągu kilku dni. To proces, który trwa cały rok, a nie tylko w okresie, gdy osłabiony organizm walczy już z atakującymi go patogenami.
Warto do codziennej diety włączyć rośliny bogate w witaminy i minerały, takie jak: dzika róża, jarzębina, żeń-szeń, aronia czy czarna porzeczka – naturalnie pobudzające układ odpornościowy do działania. W kuracjach wzmacniających świetnie sprawdzają się także preparaty zawierające acerolę i cytryniec chiński.
Szczepienia ochronne
Leki na wzmocnienie odporności (na receptę), czyli donosowe lub doustne szczepionki, to najsilniej działające leki, których celem jest stymulacja układu immunologicznego. Szczepionki powodują powstanie tzw. pamięci immunologicznej, dzięki której w przypadku kolejnego kontaktu z drobnoustrojem odpowiedź immunologiczna wytworzy się szybciej, co ma na celu uniemożliwienie naturalnego przebiegu choroby. Szczepionka zawiera antygen, który jest rozpoznawany przez układ odpornościowy jako obcy. U ludzi podatnych na infekcje sama dieta może nie pomóc, dlatego zaleca się stosowanie dodatkowych szczepionek ochronnych, np. przeciw grypie, tężcowi.
W prawidłowym funkcjonowaniu organizmu dużą rolę odgrywa również dbałość o własne samopoczucie. Umiejętność zwalczania stresu, odpowiednia dawka snu, uśmiech oraz zdrowe odżywianie sprawią, że odporność będzie miała większe zasoby energii.
